Opvolging binnen het familiebedrijf: de vier grootste fouten

Familiebedrijven hebben een unieke vorm van ondernemen waarin familie en bedrijf samenkomen. Ontzettend krachtig maar niet altijd makkelijk. De zakelijkheid van het bedrijf is steeds verweven met het persoonlijke van de familieband. Hierdoor spelen emoties een grotere rol dan in niet-familiebedrijven bij het nemen van zakelijke beslissingen. Tijdens bedrijfsopvolging komen familie en bedrijf meer dan ooit tegenover elkaar te staan vanwege de vele belangen en afwegingen. Dit maakt opvolging een van de meest kwetsbare momenten voor het bedrijf en voor de familie. Cijfers tonen aan dat het merendeel van de opvolgingen niet succesvol is, onder andere doordat familiebedrijven een aantal fouten maken.

Wat zijn de 4 grote fouten die familiebedrijven maken bij opvolging?

De ‘fouten’ die gemaakt worden, zijn echter heel logisch. Omdat ze te maken hebben met veel meer dan alleen het koud overdragen van een onderneming. Bedrijfsopvolging is een proces waarin er veel mis kan gaan. Zonder de juiste hulp, kennis en begeleiding kunnen blinde vlekken in bedrijfsopvolging de familie parten spelen. Je kunt dit proces als familie en bedrijf goed doorkomen door deze vier veelgemaakte fouten te vermijden.

Fout 1: Te laat beginnen met de bedrijfsopvolging

Bedrijfsopvolging is een proces waarin veel strategische beslissingen genomen moeten worden. Want: wie gaat het roer overnemen? Blijft het bedrijf in de familie? Wie blijft er werken en wie niet? Welke rollen krijgen familieleden? En wil de overdragende DGA eigenlijk wel minder gaan werken? Het is belangrijk dat familieleden en werknemers zich uitspreken over dit proces. Hun wensen en belangen kenbaar maken. Dat is lastig als het om familie gaat, omdat er meer speelt dan alleen bedrijfsbelang. Alles wat broeit binnen de familie, speelt achter de schermen ook mee. Door dit soort lastige vraagstukken schuiven veel directeuren de opvolging als een hete aardappel voor zich uit.

Een toekomstgericht bedrijf overdragen

Het gevaar schuilt erin dat door te laat te beginnen met opvolging, er geen focus meer is op de toekomst. Omdat die ‘hete aardappel’ veel tijd en ruimte vraagt, gaat het bedrijf niet meer mee in nieuwe ontwikkelingen. Dit zorgt ervoor dat het voor de overnemende generatie niet makkelijk is om het bedrijf toekomstgericht te maken. Investeringen zijn vaak op de lange baan geschoven en bij een te late overdracht is het bedrijf soms al op z’n retour. Door op tijd te beginnen kun je als overnemende generatie je vernieuwende blik naast het overnameproces laten lopen. Ook als het bedrijf niet in de familie blijft. De verkoopwaarde van het bedrijf is vele malen hoger bij een organisatie met een toekomstgerichte visie dan een bedrijf dat al te lang zonder innovatie doorloopt.

Fout 2: Beginnen met de fiscale en juridische bedrijfsoverdracht

De meeste familiebedrijven stappen bij bedrijfsopvolging direct naar de accountant en fiscalist. Deze gaan aan de slag met plannen die leven in het hoofd van de overdragende DGA. Vervolgens worden er allerlei berekeningen gemaakt en uiteindelijk voorgelegd aan de familie. Deze berekeningen komen niet aan of schrikken zelfs af, waardoor er allerlei discussies ontstaan. Die kunnen leiden tot conflicten in de familie of er toe leiden dat het bedrijf dat de nieuwe generatie het niet meer ziet zitten of dat zij niets meer durven zeggen en in een rol gaan zitten die hen niet past om de droom van de overdragende DGA waar te maken

Wensen en verlangens in bedrijfsovername

Vroeg of laat komt de sluimerende ontevredenheid omdat zaken niet uitgesproken zijn of de verkeerde keuze die gemaakt zijn aan de oppervlakte. Dit leidt tot conflicten in de familie of zelfs ziekte omdat familieleden op de verkeerde plek in het bedrijf zitten.
Onze visie is om het bedrijfsopvolgingsproces te beginnen met de familie. Wat leeft er bij alle belanghebbenden? Wat zijn de wensen en verlangens? Wat zijn de onderliggende emoties? Met die basis maken we een plan voor de toekomst waar iedereen achter staat. Daarna komen de cijfers om de hoek kijken.

Fout 3: Denken dat het bedrijfsopvolgingsproces vanzelf wel goed komt

Bedrijfsopvolging is een proces dat bestaat uit verschillende stappen en fasen. Als je de opvolging succesvol wil laten zijn, dan is het belangrijk het proces op tijd te starten en vooral ook door te zetten als het lastig is. De bedrijfsovername is nagenoeg niet zelf te begeleiden als je het goed wilt aanpakken en de familieband wil behouden. Als overdragende directeur wil je het beste voor het bedrijf, maar omdat je onderdeel bent van de familie en ook voor hen het beste wilt, zie je zaken niet neutraal meer. Veel bedrijfsfamilies denken ook dat ze het opvolgingsproces zelf moeten doen. Einstein zei het al: We kunnen een uitdaging niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt.

Haal expertise over bedrijfsopvolging in huis

Om zaken helder te krijgen, eerlijkheid en openheid te bevorderen, helpt het om een onafhankelijke familiebedrijvenspecialist in te schakelen die het proces gestructureerd begeleidt, zodat niets onbesproken blijft. Een derde partij kan twistpunten soms makkelijker helder krijgen dan iemand die dicht op de familie zit. Hierdoor zet je stappen en boek je vooruitgang in het opvolgingsproces. De familie komt op één lijn.

Fout 4: Niet iedereen bij het bedrijfsopvolgingsproces betrekken

Menig familieconflict ontstaat door onduidelijkheid. Dit komt voor als besluiten door een hele kleine kring wordt genomen zonder overleg met alle betrokken familieleden. Dit is precies de reden waarom wij alle belanghebbende familieleden bij het proces betrekken, ook familieleden die niet bij het bedrijf werken of aandeelhouder zijn. We laten iedereen zich uiten en iedereen krijgt dezelfde informatie op dezelfde tijd. Zo ontstaat er helderheid en structuur.

Bedrijfsopvolging hoeft geen probleem te zijn!

Als je deze fouten voorkomt in het opvolgingsproces dan heb je grote kans te behoren tot de selecte groep familiebedrijven die succesvol de opvolging door komt. Het is geen rechte streep, het is een pad met haarspeldbochten en een aantal bruggen. Maar wat kunnen jullie trots zijn als jullie als familie de finish van opvolging op een goede manier met elkaar bereiken.

Wil jij ook aan de slag om een strategie voor jouw opvolging te bepalen?  Neem dan vandaag nog contact met ons op om het voor jullie beste plan te maken. >> Klik hier<<